تصاوير اميدوارکننده ماهواره‌ي ناسا از درياچه اروميه. ابتکار: درياچه به وضعيت
تثبيت رسيده است
تاریخ انتشار: 95.04.27 14:42
آخرين خبر. چند وقت است رنگ
درياچه اي اروميه قرمز شده و حتي عکس ماهواره اي ناسا از رنگ آن چند روز پيش تبديل
به عکس روز ناسا شد، اما علت اين موضوع چه چيزي است؟ چه پديده علمي منجر به قرمز
شدن رنگ درياچه اروميه شده است؟
بر اساس گزارش خبرآنلاين، همينطور که در عکسي که ايستگاه بين المللي فضايي گرفته
شده، مشخص است، در زمان هاي عادي، درياچه اروميه در شمال غربي ايران معمولا مخلوطي
از رنگ سبز و آبي است.
اما عکسي که اين هفته از درياچه اروميه گرفته شده رنگي است که مردم را بسيار مضطرب
مي کند، رنگ قرمز خوني ! چه اتفاقي براي درياچه اروميه که بزرگترين درياچه
خاورميانه است در حال رخ دادن است ؟ پاسخ اين موضوع در سطح ميکروسکپي است و به گواه
پژوهشگران ايراني يکي از نشانه هاي حيات آن است.
يکي از اعضاي سازمان ملي اقيانوسي و جوي آمريکا در رايطه با رنگ سفيد اطراف درياچه
اروميه گفت: 60 رود به اين درياچه متصل شده اند و آن ها درياچه را پر از مواد معدني
و نمک مي کنند. به اين دليل که راه خروجي از درياچه اروميه وجود ندارد تنها راه
خروج آب از آن تبخير است و نمک ها هم تبخير نمي شوند و به شکل مواد معدني بازتابنده
اي در مي آيند که در اطراف ساحل ته نشين مي شوند. اين نمک ها از فضا به شکل رنگ
سفيد اطراف درياچه در مي آيند.
اما او در رابطه با رنگ قرمز خوني هم گفت: اما رنگ قرمزي که در تصاوير ماهواره اي
ديده مي شود را مي توان به نوعي باکتري نسبت داد، اين باکتري ها در شرايط بسيار شور
رشد مي کنند، آنها رنگدانه هاي صورتي و قرمزي توليد مي کنند و وقتي تعداد اين
باکتري ها زياد مي شود آب هاي بسيار شور قرمز يا صورتي مي شوند. ديدن اين رنگ از
فضا نشان از محيطي است که بسيار شور است.
تحقيقات مؤسسه تحقيقات علوم شيلاتي هم حرفي مشابه با حرف هاي مشابه با عضو سازمان
آمريکايي را نشان مي دهد؛ شرايط دمايي بالا در وضعيت فعلي و کمبود اکسيژن
باکتريهايي نمکدوست از جنس هاي هالو باکتريوم و هولوکوکوس و آر کو باکترها به شدت
تکثير پيدا کرده است؛ به طوريکه تراکم آنها دراين شرايط به حدود ۱۰۳ تا ۱۰۵ عدد در
ميلي ليتر آب دريا رسيده و از آنجايي که اين باکتريها پروکاريوت هستند يعني رنگيزه
هاي داخل سلول آنها به صورت پراکنده در سيتوپلاسم و بدون غشاي محافظ قرار گرفته
اند، بنابراين به راحتي نور خورشيد را جذب و آن را منعکس مي کنند و اين امر موجب
ايجاد رنگ قرمز مايل به صورتي تا زرشکي آب درياچه اروميه مي‌شود.
سايت ناسا هم با استناد به تحقيقي که که در سال 2011 منتشر شده علت قرمز شدن رنگ
درياچه اروميه را باکتري هايي مي داند که نشان مي دهند آن محيط بسيار شور است.
با اين حال رنگ قرمز ابتدا در شمال درياچه ديده شد و بعد به جنوب رسيد. پس از
بارشها و عمليات انتقال آب از سوي ستاد احياي درياچه آب تازه به درياچه راه يافت و
تا حد زيادي از شوري کاست. اينطور که مسعود تجريشي، مدير دفتر برنامه ريزي و تلفيق
ستاد احياي درياچه اروميه مي گويد، با ورود آب تازه، فعاليت بيولوژيکي در سطح
درياچه تا حد زيادي بالا رفته و اين خبر خوبي است: »جلبک آبي و جلبک سبز آبي يا
سولفور هر کدام ميتوانند رنگ آب را به طيفي خاص بدل کنند.« به گفته تجريشي »رشد
کشند قرمز« که چند باري به عنوان دليلسرخي درياچه گفته شده، درست نيست. »کشند قرمز
خا ِص آبهاي شيرين است و امکان ندارد در درياچه اي به اين شوري رشد کند و براي دريا
بد است چون اکسيژن آب را مي گيرد و آبزيان را مي کشد.
ارزيابي مثبت ابتکار از عملکرد ستاد احياي درياچه اروميه
رييس سازمان حفاظت محيط زيست در گفت‌وگو با ايسنا ضمن اشاره به بهبود وضعيت درياچه
اروميه نسبت به گذشته، عملکرد ستاد احياي درياچه را مثبت ارزيابي کرد.
معصومه ابتکار با اشاره به اينکه ستاد احياي درياچه اروميه تلاش خوبي را در دوره
دولت يازدهم انجام داده است، گفت: هماهنگي بين دستگاه‌ها و تامين اعتبار کار بسيار
دشواري است که ستاد در اين زمينه عملکرد خوبي داشته است.
وي با بيان اينکه ستاد احياي درياچه اروميه نقاط ضعف و قوت بسياري دارد، اظهار کرد:
در مجموع تاکنون کار ستاد احياي درياچه اروميه خوب پيش رفته که بهبود وضعيت درياچه
نشانگر اين عملکرد مناسب است و در حال حاضر درياچه اروميه از وضعيت بهتري نسبت به
گذشته برخوردار است.
رييس سازمان حفاظت محيط زيست با اشاره به اينکه در حال حاضر تثبيت وضعيت درياچه
اروميه صورت گرفته و درياچه در شرايط خوبي به سر مي‌برد، افزود: در مورد کاهش شديد
سطح آب درياچه اروميه در ماه‌هاي خرداد و تير پيش‌بيني‌هايي شده بود اما خوشبختانه
اين اتفاق نيفتاد اما طبيعي است که افزايش دما، تبخير و کاهش بارندگي در اين فصل
سال روي درياچه اثر بگذارد.
ابتکار با تاکيد بر اينکه از ابتدا شروع کار ستاد احياي درياچه اروميه نيز انتظار
احياي آن در مدت کوتاه وجود نداشته است، گفت: احياي درياچه يک برنامه درازمدت است و
براي آن يک بازه 10 تا 15 ساله پيش‌بيني شده است. سه سال ابتدايي برنامه‌هاي ستاد
بر تثبيت وضعيت درياچه تمرکز داشت که با عملکرد خوب آن و بارندگي‌ها محقق هم شد و
شرايط خوبي براي درياچه رقم خورد.
برنامه‌هاي سازمان محيط زيست در احياي درياچه اروميه
وي با بيان اينکه سازمان حفاظت محيط زيست در ارتباط با احياي درياچه اروميه دو کار
مهم بر عهده دارد، اظهار کرد: يکي اصلاح الگوي کشت و آبياري است که با همکاري وزارت
جهاد کشاورزي صورت مي‌گيرد و ديگري بحث سازمان‌هاي محلي بانوان و زنان روستايي است
که در زمينه آموزش محيط زيست، اصلاح الگوي کشت، معيشت‌هاي جايگزين و... فعاليت
مي‌شود تا با اين اقدامات آب بيش‌تري براي انتقال به درياچه ذخيره شود.
رييس سازمان حفاظت محيط زيست در پايان تاکيد کرد: اين فعاليت‌ها مي‌تواند مقدمه
شروع جدي مشاغل جايگزين در اين منطقه باشد تا به تدريج به سمت صنايع دستي، گردشگري
و... حرکت کنيم، سازمان محيط زيست نيز از اين فعاليت‌ها حمايت مي‌کند و برنامه‌هاي
خوبي در دست اجرا دارد.
منبع خبر |
