پدر علم کويرشناسي: درياچه اروميه به هيچ عنوان احيا نخواهد شد

تاریخ انتشار: 94.07.25 10:25
باشگاه خبرنگاران. پدر علم کويرشناسي با اشاره به اينکه در شرايط فعلي اقتصاد کشور صرف هزينه کلان براي انتقال آب به درياچه اروميه کار عقلاني نيست، گفت: اين درياچه بيمار است و به هيچ عنوان احيا نخواهد شد.

پرويز کردواني پدر علم کويرشناسي در خصوص درياچه اروميه اظهار داشت: درياچه اروميه زماني که ارزشمند بود نتوانستيم از آن مراقبت کنيم اکنون در بستر بيماري است و مداوا هم نمي‌شود و بايد به جايش پارک انرژي، گياهي، حيواني ايجاد کنيم.

وي به اظهارات ضد و نقيض افراد در طي سالهاي گذشته اشاره کرد و افزود: بعضي‌ها اعتقاد داشتند اگر اين درياچه خشک بشود، علاوه بر کشاورزي، روستاها و شهرها هم از بين مي روند اين در حالي است که برخي افراد نيز توسعه بخش کشاورزي را عامل اصلي خشک شدن درياچه اروميه مي‌دانند.

پدر علم کويرشناسي تاکيد کرد: بنا به رواياتي که مطرح است 23هزار حلقه چاه در اطراف درياچه حفر شده اين درحالي است که برخي مي‌گويند 53 هزار حلقه چاه و رئيس مديرکل بحران آذربايجان شرقي نيز 88 هزار و 900 چاه عنوان مي‌کند.

کردواني تصريح کرد: حفرچاههاي زياد باعث خشک شدن و نيز مريضي اين درياچه شده است اين امر زماني به وقوع پيوست که آبهاي سطحي قطع و درياچه رو به خشکي رفت.

پدر علم کويرشناسي ايران افزود: آب درياچه اروميه حوزه آبريز است يعني در پست‌ترين نقطه منطقه قرار گرفته به طوري که هم آبهاي بارندگي و سطحي و هم آب هاي زيرزميني، وارد درياچه مي‌شد متاسفانه با گرفتن آبهاي سطحي آب درياچه اروميه رو به کاهش رفت.

وي ادامه داد: طبق گفته محمديان رئيس جهاد کشاورزي آذربايجان شرقي 2 هزار هکتار زمين کشاورزي در طي سه سال گذشته شور شده است. همچنين آب 700 روستا قابل آشاميدن نيست تا جاييکه مردم ساعت ها منتظر تانکر آب بوده و کشاورزان شاهد مرگ حيوانات خود هستند.

وي با بيان اينکه هنوز هم برخي از اين سياست‌هاي غلط در کشور اعمال مي‌شود، وضعيت کنوني درياچه‌هاي بختگان و طشک، درياچه فامور، اروميه و ديگر درياچه‌هاي خشک شده کشور را نمود عيني اعمال نظرهاي اشتباه گذشته دانست و تاکيدکرد: برخي از اين درياچه‌ها مانند طشک و بختگان ممکن است با آب بيشتر در سال‌هاي آينده احيا شوند اما درياچه اروميه ديگر احيا نخواهد شد زيرا خشکسالي آن را بيمار کرده است.

کردواني تاکيد کرد: بنابراين نبايد آب به درياچه اروميه انتقال داد اين درياچه به هيچ عنوان قابل احيا نيست.اگر بخواهند آب به درياچه وارد کنند اول بايد نمک آن را جمع‌‎آوري کنند .

آب درياچه از 32 ميليارد متر مکعب به 1.2 ميليارد رسيده

کردواني اظهار داشت: درياچه اروميه 32 ميليارد مترمکعب آب داشته اما اکنون به 1.2ميليارد مترمکعب رسيده يعني هم‌اکنون اين درياچه به کوير تبديل و با آب کم شبيه باتلاق شده است.

وي ادامه داد: متاسفانه منابع آب کشور در دهه‌هاي اخير با برداشت‌هاي بي‌رويه و استفاده‌هاي غير متعارف غارت شده است و ما اکنون در شرايط کاملا بحراني قرار داريم.

درياچه اروميه به بحرالميت تبديل مي‌شود

پدر علم کويرشناسي افزود: به چند دليل نمي توان آب به درياچه اروميه انتقال داد؛ در درجه اول بايد نمک جمع‌آوري شود اين درياچه 32 ميليارد مترمکعب آب داشته اما به دليل شوري امکان پرورش ماهي نبود، حالا که قرار است 12 ميليارد متر مکعب يعني يک سوم درياچه احيا شود اگر همراه با نمک باشد شبيه بحرالميت خواهد شد بنابراين آب با نمک غليظ شده چيزي بدست نمي‌آيد.

وي اضافه کرد: بعضي‌ها مي‌گويند اگر درياچه احيا نشود ريزگرد اين درياچه تمام استان هاي آذربايجان شرقي و غربي و کل کشور را فرا مي‌گيرد در حالي که چنين نيست اولا نمک درياچه بلور است و ريزگرد ندارد به طوري که طي 9 ماه از سال اين منطقه بارندگي دارد وقتي باران مي بارد ديگر ريزگردي وجود ندارد شبيه گل شده، اگر نمک جمع شود چند مسئله حل خواهد شد: نخست اينکه ريزگردي وجود ندارد و دوم اينکه دورتادور درياچه را با هزاران ميليارد تومان جنگل کاري کردند که باد نمک را به سمت آذربايجان شرقي هدايت نکند. بنابراين اگر نمک جمع شود هزاران ميليارد تومان صرفه جويي مي شود که بيانگر تحقق اقتصاد مقاومتي است.

ايران دارنده ماده اوليه خميردندان

وي با تاکيد براينکه ما نمي‌خواستيم درياچه خشک شود گفت: عدو شود سبب خير گرخدا خواهد، بنابراين نکته ديگر اين است که نمک درياچه اروميه منبع درآمدي بزرگ براي کشور است بايد آن را جمع‌آوري کرد و در چاه هاي نفتي و پتروشيمي و در ساخت خميردندان از آن بهره گرفت چرا که هم‌اکنون ايران ماده اوليه خميردندان در جهان را در اختيار دارد که بايد به جهانيان اعلام شود.

نمک درياچه اروميه کاني است

کردواني گفت: خشکي درياچه اروميه مردم را اذيت مي کند چرا که نمک درياچه اروميه کاني است و در زمستان هواي سرد و کشنده و در تابستان نيز هواي داغ موجب سختي هايي براي مردم مي شود . نکته ديگر اينکه اگر آب به درياچه اروميه انتقال داده شود شوري آب وارد چاه ها شده و زمين هاي کشاورزي نابود مي‌شود.

وي تاکيد کرد: متاسفانه نمايندگان و مسئولان در سال هاي گذشته مردم را براي کشاورزي تشويق مي‌کردند تا زمين هاي کشاورزي را توسعه دهند، بنابراين مردم مقصر نيستند بلکه مسئولان مقصر هستند.

طرح نکاشت اجرا نشد

کردواني افزود: حتي در سال هاي گذشته 500 دانشمند ايراني و 50 دانمشند خارجي طرحي به نام نکاشت در اطراف درياچه اروميه ارائه دادند که قرار شد دور تا دور درياچه اروميه تا سه سال زراعت انجام نشود اما اين طرح اجرايي نشد.

تخصيص 211 ميليارد تومان اعتبار براي آبياري قطره‌اي

وي ادامه داد: همچنين شوراي اجتماعي و فرهنگي در استانداري آذربايجان شرقي و غربي تشکيل دادند تا جايي که مديرکل بحران آب منطقه امسال 195 ميليارد تومان اعتبار براي احيا اين درياچه اختصاص دادند اين درحاليست که نماينده بناب گفته 211 ميليارد تومان است به کشاورزان اعلام کرده‌اند که هر کسي اقدام به آبيار قطره‌اي نمايد پول به آنها خواهند داد آنهم در شرايطي که اقتصاد کشور با مشکل مواجه است.

کردواني اظهار داشت: براساس اين مصوبه قرار است صددرصد اعتبار از طريق دولت به مردم اعطا شود.

وي تاکيد کرد: حتي کلانتري دبير ستاد ملي احياي درياچه اروميه چند روز پيش در کرمان گفتند 40 درصد عامل اصلي خشکي درياچه اروميه کشاورزان هستند به همين منظور کشاورزان بايد 40 درصد از آب خود را از طريق آبيار قطره‌اي به درياچه اختصاص دهند.

کردواني گفت: تمام درختان اطراف درياچه تا چندين متر در زمين ريشه دوانده اگر آبياري قطره‌اي کنند خشک خواهد شد. چرا که آنها معتقدند با روش آبيار قطره‌اي و کاشتن گياهاني که به آب کمتري نياز دارد مي توان سالي 300 ميليارد متر مکعب آب صرفه جويي کرد در حالي که چنين نيست.

آبياري قطره‌اي عملي نمي‌شود

وي با بيان اينکه روش‌هاي توصيه شده مانند آبياري قطره‌اي و باراني براي بخش کشاورزي، راهکار مناسب براي بحران موجود بخش آب نيست، تاکيد کرد: متاسفانه بخش عمده‌اي از بحراني که با آن دست به گريبان هستيم ناشي از فشارهاي سياسي و ندانم کاري‌هايي است که راه حل هر مشکلي را فشار بيشتر بر بخش کشاورزي مي‌دانند.

کردواني با بيان اينکه قنات‌ها احياگر تالاب‌ها و درياچه‌ها محسوب مي‌شوند، گفت: بحران آب از زماني شروع شد که ما به قنات‌ها بي‌توجهي کرديم و به دنبال حفر چاه‌هاي عميق و نيمه عميق رفتيم‌، چاه‌ها همه آب‌هاي موجود در زمين را مکيدند و به سطح خاک آوردند و بحران زا شدند.

وي تصريح کرد: سال گذشته معاون اول رئيس جمهور اعتنايي به طرح احياي درياچه اروميه نکردند و با يک شرکت نروژي قرارداد دوساله منعقد کردند تا بعد از مطالعه آب درياي خزر را به اين درياچه انتقال دهند که عملياتي نشد.

هزينه سرمايه ملي براي درياچه‌اي که احيا نمي‌شود خيانت است

همچنين قرار بود در سال 92 کانالي را از 12 کيلومتري شرق پيرانشهر به سمت نقده و از آنجا به مراغه و تبريز احداث کنند اين هم به دليل سنگاخي و شيب دار بودن منطقه اجرا نشد وچند روز پيش نيز وزير نيرو گفته است که طرحي ديگري را براي انتقال آب در دست اجرا داريم اگر اين طرح اجرا شود سالانه 650 ميليون مترمکعب آب از سد کاني سيب به درياچه اروميه انتقال داده مي شود که اين طرح تا سال 97 اجرايي خواهد شد.

براي انجام اين مهم، احداث سد کاني سيب در دست اجرا است و براي آنکه بتوان آب بيشتري به درياچه منتقل کرد بندي در 5.5 کيلومتري منطقه بادين آبادطراحي شده که با يک تونل 35 کيلومتري آب را به حوضه درياچه منتقل خواهد کرد که کل اعتبار مورد نياز آن 16 هزار ميليارد ريال است.

بنابراين با اين وضع مالي اقتصاد کشور هزينه کردن براي درياچه‌اي که به هيچ وجه قابل احيا نيست خيانت به اقتصاد ملي کشور است چرا مسئولان ذي‌ربط فکر اساسي براي اين امر مهم نمي کنند.

منبع خبر