بدون تثبيت شن‌زارها هيچ طرحي در سيستان موفق نخواهد شد!
تاریخ انتشار: 93.01.24 12:31
فارس. به گزارش خبرنگار فارس، گروه عکاسان و
مستندسازان جهادي در نشست مشترکي با اعضاي هيئت علمي پژوهشکده تالاب هامون، در
جريان آخرين وضعيت اين تالاب خشکيده قرار گرفتند. در اين نشست مسئله ريزگردها به
عنوان اساسي‌ترين مشکل اين منطقه عنوان شد که علاوه بر ايجاد مشکلات جدي براي زندگي
مردم، مانع از اجراي هرگونه طرح توسعه‌ي صنعتي و کشاورزي خواهد شد.
دکتر احمد قرائي، رئيس اين پژوهشکده، منشاء اصلي ريزگردها را کشور افعانستان دانسته
و گفت: با توجه به اينکه کريدور باد از افعانستان به ايران است و بخشي از بستر
خشکيده‌ي دريا در اين کشور قرار دارد، بايد تثبيت شن‌زارها با همکاري دوکشور و به
صورت همزمان انجام شود و در غير اينصورت، مشکل ريزگردها در سيستان حل نخواهد شد.
اين استاد دانشگاه يکي از راه‌کارهاي حل مشکل ريزگردها را ايجاد پوشش گياهي در نقاط
بحران دانسته و از طرح در دست مطالعه‌ي اين پژوهشکده براي بررسي دقيق ابعاد علمي
اين کار خبرداد. از نظر وي شيوه‌هايي که تا کنون براي تثبيت شن‌زارها در پيش گرفته
شده است از جمله مالچ پاشي، فاقد وجه علمي هستند و در آينده باعث ايجاد مشکلات
متعدد زيست محيطي خواهند شد.
هامون نقشه ندارد!
قرائي که دانش‌آموخته‌ي بيوتکنولوژي آبزيان است، انجام کارهاي شتاب‌زده بدون
پشتوانه‌ي علمي را آسيب مهمي براي مقابله با بحران ايجاد شده در سيستان دانسته و
منشاء يابي دقيق ريزگردها را ضرورت نخست و زيرساخت اساسي حل مشکلات بوجود آمده از
خشکيدن درياچه هامون دانست. وي با اشاره به اينکه کانون‌هاي بحران در حال جابجا شدن
هستند گفت: چرا تاکنون نقشه‌ي توپوگرافي اين منطقه طراحي
نشده است؟ پهنه‌بندي فرسايش تالاب چرا در دست ما نيست؟
رئيس پژوهشکده تالاب هامون در ادامه از آمادگي اين پژوهشکده براي تهيه‌ي اين نقشه
خبرداد و از مسئولين اجرايي خواست بودجه‌ي لازم را تامين کنند تا هرچه سريع‌تر
زمينه‌هاي علمي مقابله با مشکل ريزگردها فراهم شود.
همين آب اندک براي سيستان کافي است، اگر...
ما نبايد به جنگ بحران برويم، بلکه بايد شرايط زندگي مناسب در بحران را فراهم کنيم.
اين نظر دکتر پيمان افراسياب بود که از راه‌حل‌هاي خلق‌الساعه براي مقابله با بحران
آب انتقاد کرده و مديران را به نگاه علمي بلند مدت براي مواجهه با بحراني که ابعاد
جهاني دارد دعوت کرد.
مدير گروه منابع آب پژوهشکده تالاب هامون با تاکيد بر اينکه آبياري علمي مي‌تواند
40 درصد مصرف آب را کاهش دهد گفت: با همين آب کم مي‌توان کشاورزي سيستان را احيا
کرد.
وي در ادامه از مسئولان اجرايي خواست که مرجعيت علمي دانشگاه زابل را در اين منطقه
بپذيرند و از انجام کارهاي غير علمي که باعث خسارت‌هاي جبران ناپذيري در آينده
خواهد شد، جلوگيري کنند.
تجميع اراضي کشاورزي
درياچه هامون به صورت ميانگين 4 متر در سال پتانسيل تبخير دارد و اگر آب دوباره
تمام بستر درياچه را بگيرد، بيش از يک‌سال دوام نخواهد آورد. اين مطلب را دکتر جواد
ميردار مدير گروه شيلات پژوهشکده تالاب هامون گفت و و احياي هامون را به صورت قبل
ناممکن دانست.
اين استاد دانشگاه زابل با اشاره به اين نکته که هامون جزو تالاب‌هايي است که منشاء
آن ها فرسياش بادي است گفت: اين گونه تالاب‌ها وضعيت موقتي دارند و تغييرات اقليمي
باعث شده است که مشکلات هامون در نقاط مختلف دنيا وجود داشته باشد.
ميردار هرگونه طرحي را که مبتني بر مصرف زياد آب باشد را محکوم به شکست دانست و
مناسب‌ترين راه مقابله با بحران آب در منطقه را تجميع اراضي کوچک کشاورزي و ايجاد
گلخانه‌هاي علمي با منبع انرژي هاي نو و آبياري مدرن دانست.
فرهنگ، حلقه‌ي مفقوده مقابله با بحران
مهندس رقيه کرمي، مدير گروه اکوسيستم‌هاي طبيعي پژوهشکده، مشکلات سيستان را داراي
ابعاد اجتماعي، فرهنگي، اقتصادي و زيست محيطي دانسته و در نظر نگرفتن مولفه‌هاي
احتماعي و فرهنگي را دليل اصلي ناموفق بودن طرح‌هاي مقابله با بحران خشکسالي در
سيستان دانست.
وي آگاه سازي مردم و جلب مشارکت آن ها را براي حل مشکلات ضروري دانست و از اقداماتي
که باعث قطع پيوند‌هاي اجتماعي مرز نشينان ايران با مرزنشينان افعانستان شده است
انتقاد کرد و گفت بدون همکاري مردم افغانستان، همه طرح‌ها شکست خواهند خورد و جلب
همکاري آنها نيز منوط به مشارکت مردم مرز نشين سيستان است.
لازم به ذکر است که گروهي از عکاسان و مستندسازان، در يک سفر جهادي به منطقه ي
سيستان رفته اند تا مشکلات ناشي از بحران مديريت آب در اين منطقه را به تصوير
بکشند.
اين گروه متشکل از هنرمندان تبريز و تهران ، خط اريب درياچه ي اروميه تا درياچه
هامون را طي کرده اند و با انگيزه ي ايجاد همگرايي ملي براي مقابله با اين بحران و
کمک به حل مشکلات مردم سيستان قرار است ديدارهايي با بزرگان و مردم محلي داشته و به
مشاهده ي ميداني عوارض ناشي از بحران مديريت آب در اين منطقه بپردازند.
منبع خبر |
